Turizme Etkileri
Turizm faaliyetleri başta yapıldığı bölgeler olmak üzere ülke ekonomisine ciddi katkı sağlamaktadır. Ancak önceden de bahsettiğimiz gibi turizm piyasası, şiddet olaylarından son derece etkilenen bir piyasadır. Turistler normal olarak, huzurlu ve rahat bir tatil geçirmek isterler. Bu yüzden de tatil yapacakları yerlerdeki şiddet olaylarına duyarlıdır ve bu olayların devam ettiği bölgelere seyahat etmekten kaçınmaktadırlar. Son zamanlarda ise Suriye’de yaşanan karışıklıklar ve bu durumun Türkiye’ye yansıması, ülkemizin içinde yaşanan terör olayları ve son olarak Rusya-Ukrayna krizi ülkemizde birçok sosyo-ekonomik soruna yol açmış ve açacaktır.
Suriye’deki olaylar nedeniyle bölgedeki konaklama işletmeleri olumsuzluklardan ciddi şekilde etkilenmiştir. Konaklama yerlerindeki doluluk oranı oldukça azalmış ve müşteri profili değişmiştir. Turist sayısındaki düşüş ve rezervasyon iptalleri nedeniyle bazı işletmeciler gecelik konaklama fiyatlarını düşürmüş bazıları ise turistlerin bölgeyi tercih etmeyeceğini düşündüğü için konaklama fiyatlarını artırmıştır.
Ülkede yaşanan terör olayları nedeniyle seyahat acenteleri ülkemize düzenlenen turları iptal etmelerine yol açmıştır. Hatta birçok Avrupa ülkesi ve Amerika’da vatandaşların Türkiye’ye gitmemeleri konusunda uyarıldıkları ifade edilmiştir.
Pandemi nedeniyle özellikle Almanya, İngiltere, İskandinav ülkeleri ve Hollanda merkezli turist sayısı sıfır noktasına indi.
Suriye olaylarının dinginleşmesi, terör olaylarının azalması ve salgın ile ilgili kısıtlamaların kaldırılması ile umutlanan turizm piyasası, şimdi de Rusya-Ukrayna krizinin doğuracağı etkiler ile başa çıkmak durumundadır.
Ülkemizde 2021 senesinde ağırlanan toplam 30 milyon turist olmuş ve bu sayının 4,7 milyonu Rus, 2 milyonu aşkını da Ukraynalı turistlerdir. Yaşanan bu savaşta Ukrayna tarafından 2 milyonluk bir turist kaybı olmasını beklemek yanlış olmaz. Rusya tarafında ise ülkeye uygulanan ekonomik yaptırımlar, Ruble’nin ciddi değer kaybı ve Rus hükümetinin ülkeden döviz çıkışını sınırlandırması nedeniyle savaş bitse dahi bu yıl için iç turizmi tercih edebilecekleri ihtimaller arasında.
Ayrıca Rusya merkezli uçuşların aksaması ve hava sahalarının kapanması ile birlikte Moskova-Türkiye uçuş süreleri 6 saati aşmıştır. Bu sebeple acenteler açısından bu yolculuk ekonomik bulunmamakta, bu yüzden de de rezervasyon iptallerinin doğduğu bir gerçek.
Bunlara ilaveten Avrupa ülkeleri Rusya’ya karşı ekonomik yaptırımlar uygulamakta ve Rusya’yı yalnızlaştırma adımları atmaktadır. Rusya-Ukrayna krizine çekimser kalan ve bu yaptırımlara katılmayan Türkiye’nin Avrupa’dan bir turizm protestosu yaşaması da ihtimaller arasındadır. Rus ve Ukraynalı turistleri kaybetme ihtimaline bir de Avrupalı turistleri de kaybetme korkusu eklenince turizm sektörünü düşündüren zamanlar beklemekte diyebiliriz
Günün sonunda özellikle Akdeniz’de bulunan otellerde Ukrayna ve Rusya kaynaklı rezervasyon iptalleri başlamıştır. Akdeniz otellerinde yaşanacak yurtdışı turist sayısındaki düşüş, otellerin rezervasyon eksikliğini kapatması için daha fazla iç pazara yönelecek gibi gözüküyor.
Gayrimenkul Piyasasına Etkileri
Rusya ve Ukrayna Savaşı’nın Türkiye’de etkilerini gayrimenkul üzerinden şöyle özetleyebiliriz. Türkiye, gerek Rusya gerekse Ukrayna ile güçlü ekonomik ilişkilere sahip. Savaşın devam etmesi tarım, turizm ve enerji sektörlerini ekonomik açıdan etkilediği gibi inşaat ve gayrimenkul alanlarında da dalgalanmalar yaratmaktadır. Söz konusu iki ülke ile iş yapan Türk müteahhit firmalarının işleri sekteye uğramakta ve bunların üç ülke içinde olumsuz sonuçlar ortaya çıkarabileceği ön görülüyor.
Ayrıca kriz zamanlarında gayrimenkul hareketliliği her iki taraflı da artacaktır. Bazı yatırımcılar elindeki sermayeyi en güvenli yatırım aracı olan gayrimenkule yöneltecektir. Alıcılar da döviz kurlarının artacağı beklentisiyle avantajlı gayrimenkul almak için fırsat kollayacaktır. Ancak ülkemizde turizm bölgelerinde bunu fırsat bilen bazı gayrimenkul sahipleri de ev, arsa, daire fiyatlarını fazlasıyla yükselterek yerli halkı zora sokabilmektedir.
Son olarak Antalya’da vadeli satışlarla gayrimenkul alan Ruslar, vade günleri geldiği zaman ücretleri ödeyemezlerse, bu da bölgedeki inşaat ve emlak sektörü için sıkıntı yaratır. Sonuç olarak bu savaşın bir parçası olmasak bile ekonomik anlamda fazlasıyla etkilenmekteyiz. Umalım ki savaşız ve refaha ulaşabileceğimiz yarınlarımız olur.
