Kentsel planlama büyük şehirlerin organizasyonuna odaklanır. İnsan yerleşiminin gelişimi ve kullanımı, kamu yararı ve çevre planlaması gibi teknik ve politik konularla ilgilenen bir mimarlık dalıdır. Şehir planlama; mühendislik, mimarlık, sosyal bilimler gibi birçok farklı alandan durakları olan bir süreci içerir. Bölgedeki yaşam standardının yükseltilmesinde, büyük şehirlerin kendiliğinden genişlemesinden kaynaklanan sorunlara güvenli ve kontrollü bir çözüm sağlanmasında aktif rol oynamaktadır. Mimari, peyzaj mimarlığı, şehir ve bölge planlama uzmanları projeler üzerinde birlikte çalışır. Çevresindeki hava, su, altyapı, yerleşimler, ulaşım ve dağıtım ağları gibi birçok unsur kentsel planlama sürecine dahil edilmektedir.
Kentleşme politikası nedir?
Şehirleşme politikası, köylerden şehirlere nüfus akışlarının hızını, şeklini ve coğrafi dağılımını ülkenin kalkınmasını teşvik edecek şekilde etkileyen eşgüdümlü bir politika anlamına gelir. Makro düzeyde, şehir politikaları beş gruba ayrılır. Bunlar;
– Serbest piyasa fikrine dayalı politika: Çeşitli yollarla kentleşme sürecine müdahale ederek sürecin ekonomik faydalarını artırmaya ve sosyal dezavantajlarını ortadan kaldırmaya dayanır.
– Kırsal insanları kırsalda tutma politikası: Temel, köylüleri köyde tutmaktır, örn. köy geliştirme, toprak ve tarım reformu yoluyla.
– Yayılma politikası: Bir veya birkaç büyük ilde nüfusun yığılmalar yerine ülke geneline dağıtılmasını ve yerleşme yapısına dengeli bir form verilmesini amaçlayan bir politikadır.
– Metropolitan Alan Yapım Politikası: Genişleme politikasından farklı olarak, kentleşmeyi büyük şehirlere odaklayarak büyük metropoller yaratmayı amaçlamaktadır.
– Orta Yol Siyaseti: Orta Yol siyaseti bir yandan ekonomik rasyonaliteye, diğer yandan sosyal adalet ilkelerine ulaşmayı amaçlar.
Şehir planlaması nasıl yapılır ve aşamaları nelerdir?
– Temel bilgiler: uydu görüntüleri, güncel planlar, imar ve blok haritalar, etütler, korunan alanlar, kıyı sınırı, emlak, tarım, orman, mera, su kaynakları ve doğa koruma başta olmak üzere şehir ve bölge planlaması tüm eşikler ilgili planlamalar yapılır. Yatırım alanlarıyla bilgi oluşturan derlenmiş değerler ve yatırım alanlarıyla ilgili kurum ve kuruluşlara ilişkin bilgiler.
– Araştırma ve değerlendirme: kalkınma potansiyeli, problem analizi, eşik sentezi, nüfus değerlendirmesi ve sektör geliştirme projeksiyonları gibi çalışmaların yapılması.
– Kalkınma senaryosu: gelecek vizyonu, hedefleri ve politikaları tanımlayın, alternatif nesiller ve alternatif değerlendirme çalışmaları, makro politika ve bölgesel kalkınma senaryoları oluşturun.
– Karar: Tüm sosyal, ekonomik ve çevresel faktörleri tanımlar ve strateji, plan koşulları, plan uygulayıcıları, eylem planları ve geliştirme, koruma, yenileme ve değişim programlarını onaylar.
– Uygulama, İzleme ve Geribildirim: Halihazırda modelleri oluşturulmakta, geliştirilmekte ve uygulanmakta olan projeler. Planlama ve bina uygulamaları, projeler ve altyapı gibi uygulamalar izlenir ve geri bildirim anketleri planlama ve iç kontrolün sürekliliğini sağlar.
