Kilis gezi rehberi: Kilis, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri arasındaki geçiş kuşağı alanında yer alan ve Suriye ile sınır komşusu olan şehrimizdir. 1995 yılında Gaziantep’ten ayrılan ve Türkiye’nin 79.ili olan Kilis, MÖ 1700’lü yıllardan itibaren varlığını sürdürüyor. Yaklşık 3800 yıllık tarihinde Hitit, Asur, Med, Pers, Roma ve Bizans imparatorluklarına ev sahipliği yapmıştır. Daha sonra Türk beyliklerine geçen Kilis, Osmanlı ve Türkiye topraklarına katılmıştır.
Hititlerden Türkiye’ye birbirinden farklı medeniyetlere ev sahipliği yapan Kilis’te, haliyle geçmişten günümüze kalan birçok tarihi konum bulunuyor. Tarihinin yanı sıra; doğal parkları, üzüm bağları, zeytinlikleri, pamuk ve ipek dokumacılığı ile dikkat çeken Kilis’te gezilecek yerlere göz atalım.
Kilis Gezi Rehberi: Kilis’te Gezilecek Yerler
Ravanda Kalesi
Oldukça yüksek bir tepede yer alan ve dağın sivri tepesinin oyularak inşa edildiği saptanan Ravanda Kalesi, zamandan nasibini almış bir yapı olsa da, surlar ve burçlarıyla bugün de ayaktadır. Ne zaman ve hangi dönemde yapıldığı tam olarak bilinmese de Hitit mimarisi izleri nedeniyle Hitiler’den kalma olduğu tahmin edilmektedir. Binlerce yıldır pek çok medeniyetin hakimiyetine giren kale, zamanla eklemelere ve değişimlere uğramış, son olarak da 2008 yılında restorasyona alınan kale ve çevresi, turizme kazandırılmıştır.
Oylum Höyük ve Mozaiği
5500 yıllık tarihe sahip olduğu düşünülen Oylum Höyük, 1989 yılından beri arkeolojik kazı çalışmalarına ev sahipliği yapıyor. Son derece önemli bir coğrafi konumda yer alan höyükler, binlerce yıldır birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Öyle ki Ön Asya tarihi ve Mezopotamya için tarihi önemi bulunuyor. Biri 22 metre, diğeri 37 metre yüksekliğinde bir boyunla birbirine bağlı iki yükseltiden meydana gelen Oylum Höyük, 460 metre uzunluğa ve 370 metre genişliğe sahiptir.
Oylum Höyük, arkeolojik sit alanı olarak tescillenmiştir. TunçÇağı’ndan ve MÖ 4 binli yıllardan kalıntılar çıkarılan bölgede, MS 5.yüzyıla ait Oylum Höyük Mozaiği de çıkarılmıştır.
Söğütlüdere
Yerli halkın en çok ziyaret ettiği yerlerden olan Söğütlüdere, içerisinde yer alan göleti, piknik alanları ve restoran işletmesi ile ilgi görüyor. Kuzey yamaçlardan gelen Zoppun deresi ve Akpınar kaynaklarından akan sularla yeşile bürünen Söğütlüdere, yeşiliklerin içinde sakin zaman geçirmek isteyen kişilerin uğrak noktası diyebiliriz.
Aidesim Mozaikli Bazlikası
Roma dönemi eserlerinden olan ve tarihi MS 6.yüzyıla kadar uzanan Aidesim Mozaikli Bazlikası, Kilis’in dikkat çeken tarihi yapılarından birisidir. Oylum Höyük’ün 200 metre güneybatısında yer alan ve yakın zamanda ortaya çıkarılan bazlika, Erken Hristiyanlık Dönemi’ne ait bir yapıdır. Dikdörtgen planlı inşa edilen bazlikada siyah renkli bazalt taş ve kireç taşı kullanılmıştır.
Neşet Efendi Konağı
Etkileyici mimamirisinin yanı sıra, yörenin konak özelliklerinin en güzel örneklerinden olan Neşet Efendi Konağı, 1925 yılında yaptırılmıştır. Dışı kadar iç mimarisi de etkileyici olan ve toplam 3 kattan oluşan konak, Kilis Etnografya Müzesi olarak da hizmet vermektedir.
Kilis Mevlevihanesi
Kilis Mevlevihanesi 1525 yılından kalan tarihi bir yapıdır. 19.yüzyıla kadar olan dönemine kadar detaylı bilgisi bulunmayan mevlevihanenin, şeyhler ve dervişler için önemli bir eğitim yuvası olduğu anlaşılmaktadır. Günümüzde mescit olarak da ibadete açık durumdadır.
Kilis Ulu Cami
Kilis’in en eski ve en büyük camisi olan Ulu Cami’nin, 11.yüzyılda inşa edildiği düşünülmektedir. Cami-i Kebir olarak da adlandırılan yapı 1388 yılında yeniden inşa edilmiş, 1912 ve 1924 yıllarında da onarımdan geçmiştir. Bu işlemler sayesinde özgünlüğünü ve sağlamlığını koruyan cami, Kilis’teki camilere nazaran daha önemli bir yere sahiptir.
Salih Efendi Sokak
Kilis’in kültürel dokusunu ve tarihi ruhunu en güzel yansıtan yerlerden olan Salih Efendi Sokağı; iki katlı taş evleri, çıkma yapıları ve pencereleri, tarihi konakları ve taş kaldırımları ile dikkat çekmektedir. Yaşanmışlıklarla dolu olan sokakta yürüyüş yapabilir ve güzel fotoğraflar çekebilirsiniz.
Tarihi Kilis Evi
Kilis’in merkezinde bulunan tarihi Kilis Evi; taş, kerpiç ve Kilis’e özel olan left taşından inşa edilmiştir. Etkileyici mimariye sahip olan yapının ne zaman ve kimler tarafından yapıldığı net olarak bilinmiyor. Günümüzde ise kültürel etkinlikler için kullanılıyor.
Talha ve Zübeyr Türbesi
İslamiyeti kabul eden ilk on kişiden ikisi olan Talha ve Zübeyr’in yattığı türbe, Müslümanlar için tarihi ve manevi değeri olan bir mezar durumunda.
Kilis’in Diğer Tarihi Yapıları: Ruhizade Konağı, Neşet Efendi Konağı, Tarihi Hükümet Konağı, İbşir Paşa Kasteli, Tarihi Sabunhane Binası, Tekke Camii, Şeyh Mansur Türbesi, Şeyh Muhammed Bedevi Türbesi, Eski Hamam, Hoca Hamamı
Kilis’in Yeşil Alanları: Hisar Çamlığı Tabiat Parkı, Akpınar, Belenözü, Konak Göleti, Üçpınar Göleti
Kilis Mutfağı: Kilis gezi rehberi ile yöresel lezzetleri de şu şekilde sıralayabiliriz: Kölük Aşı, Ekşili Malhıtra, Lebeniye, Silkme, Teşrübe, Kübbülmüşviyye, Kilis Tava, Öcce, Oruk, Şıhılmahşe, Mıkla, Firik Pilavı, Keşkek, Bulamaç, Gerebiç, Züngül, Cennet Çamuru, Katmer, Burma Tatlısı, Peynirli İrmik Helvası, Anasonlu Kahke, Haytayla, Hapısa…
