İkamet izni veya oturma izni, ülkelerce belirlenen vize süresinden daha fazla Türkiye’de kalacak yabancı uyruklu vatandaşlar için, ilgili kişinin İl Göç İdaresi’nden alması gerektiği ve Türkiye’de kalabileceği süreyi belirlediği hukuki bir belgedir.
İkamet izninden muaf olan yabancı uyruklu vatandaşlar hariç olmak üzere, yabancı uyruklu kişilerin vize süreleri kapsamı dışındaki sürelerde Türkiye’de bulunma gereklilikleri için ikamet izni almaları mecburidir.
İkamet izni uluslararası hukukun bir getirisidir ve kamu sağlığını korumak, düzen sağlamak, olası olumsuzlukların önüne geçmek, ülkede ikamet eden yabancıları tespit etmek ve kontrol edebilmek için önemlidir.
İkamet izni, Türkiye’de 90 günden fazla kalacak olan her yabancı uyruklu vatandaş için alınması gereken izin sistemidir ve Türkiye’de bulunma gereksinimlerine göre ikamet izni türleri vardır. Bunlar:
- Kısa dönem ikamet izni
- Uzun dönem ikamet izni
- Aile ikamet izni
- Öğrenci ikamet izni
- İnsan ticaret mağduru
- İnsani ikamet izni
İkamet İzni Başvurusu Nasıl Yapılır?
- İlk kez başvuru yapacaklar için; “İlk kez ikamet izni başvurusu yapıyorum” butonuna tıklanmalıdır.
- Bu sayfada bulunan başvuru formu eksiksiz bir şekilde doldurulmalıdır.
- Form doldurulduktan sonra; İl Göç İdaresi Müdürlüğü ile görüşmek için randevu alınmalıdır.
- Formun çıktısı alınmalı, imzalanmalı ve diğer gerekli belgelerin bulunduğu dosyaya eklenmelidir.
- İl Göç İdaresi Müdürlüğü randevusundan önce; İkamet kartı ücreti ve başvuru harcı internet üzerinden ya da vergi dairesinden ödenmelidir.
- Randevu günü, başvuru merkezine şahsen gidilmeli ve gerekli belgeler teslim edilmelidir.
- Başvurunun değerlendirilmesi en geç 90 gün içerisinde bildirilir veya başvuru e-devlet üzerinden takip edilir.
- Başvurunun olumlu sonuçlanması durumunda ikamet izni belgesi, yabancı uyruklu vatandaşa PTT aracılığı ile gönderilir.
İkamet İzni Almak İçin Gerekli Olan Belgeler
İkamet izni almak için e-ikamet sitesi üzerinden yapılan başvuru sonrası alınan randevu ile Göç İdaresi Müdürlüğü’ne gerekli belgeler sunulmalıdır. Bu belgeler ikamet izni türlerine göre değişkenlik gösterir.
Kısa Dönem İkamet İzni İçin Gerekli Olan Belgeler
- Başvuru formu
- Pasaport ya da pasaport dengi bir belgenin aslı ve fotokopisi
- İkamet izni süresince yetebilecek miktarda maddi imkan beyanı
- Sağlık sigortası
- 4 adet biyometrik fotoğraf
Uzun Dönem İkamet İzni İçin Gerekli Olan Belgeler
- Başvuru formu
- Pasaport ya da pasaport dengi bir belgenin aslı ve fotokopisi
- İkamet izni süresince yetebilecek miktarda maddi imkan beyanı
- Sağlık sigortası
- 4 adet biyometrik fotoğraf
- Adres kayıt sistemine kayıtlı bulunduğunu gösteren belge (Nüfus Müdürlüğü’nden alınabilir.)
- Son 3 yıl içerisinde sosyal yardım almadığına dair mühürlü ya da imzalı belgenin aslı
- Duruma göre, gerekli ek belgeler
Öğrenci İkamet İzni İçin Gerekli Olan Belgeler
- Başvuru formu
- Pasaport ya da pasaport dengi bir belgenin aslı ve fotokopisi
- İkamet izni süresince yetebilecek miktarda maddi imkan beyanı
- Sağlık sigortası
- 4 adet biyometrik fotoğraf
- Aktif öğrencilik belgesi
- Duruma göre, gerekli ek belgeler
Aile İkamet İzni İçin Gerekli Olan Belgeler
İkamet İzni Alacak Kişinin Vermesi Gereken Belgeler;
- Başvuru formu
- Pasaport ya da pasaport dengi bir belgenin yerine geçecek imzalı ya da e-imzalı belge
- 4 adet biyometrik fotoğraf
- Duruma göre, gerekli ek belgeler
Destekleyici Kişinin Vermesi Gereken Belgeler;
- Pasaport ya da pasaport dengi bir belgenin yerine geçecek imzalı ya da e-imzalı belge
- Nüfus cüzdanının aslı ile fotokopisi
- İkamet izni belgesinin ya da dengi bir belgenin aslı ile fotokopisi
- İkamet izni süresince yetebilecek miktarda maddi imkan beyanı
- Başvuran tüm aile fertleri için sağlık sigortası
- Adli sicil kaydı
- Adres kayıt sistemine kayıtlı bulunduğunu gösteren belde (Nüfus Müdürlüğü’nden alınabilir.)
Not: Bu belgelerin dışında, destekleyici kişinin eşi de ikamet izni almak istiyorsa, evlilik cüzdanı ya da cüzdanın dengi bir belge de gerekli belgeler arasındadır. Ayrıca, destekleyici kişi 18 yaşından küçük ise doğum belgesi veya çift boşanmış ise çocuğun velayet belgesi de gerekli belgeler arasındadır.
İkamet İzni Nasıl Uzatılır?
İkamet izni süresinin uzatılması, ikamet izni süresinin dolmasına 60 gün kalmasından itibaren ve kesinlikle ikamet izni süresi dolmadan yapılmalıdır.
- İkamet izni süresinin uzatılması başvuruları da e-ikamet sitesi üzerinden online şekilde başvuru formunu doldurarak, randevu alınarak ve harç ödenerek yapılmaktadır.
- İkamet izni süresinin uzatılması başvurusu sırasında, izin süresi dolsa da, başvuru sonuçlanana kadar Türkiye’de kalınabilmektedir.
- İkamet izni süresinin uzatılması başvuruları 90 gün içerisinde sonuçlanır ve e-devlet üzerinden öğrenilir.
Oturma izni süresinin uzatılması sırasında;
- Farklı bir şehir için ikamet izni uzatılacaksa, ilk başvuru yapılıyormuş gibi adımlar takip edilir.
- Farklı bir ikamet izni türü için başvuru yapılıyorsa, ilk başvuru yapılıyormuş gibi adımlar takip edilir.
Oturma İzni Uzatmak İçin Gerekli Olan Belgeler
- Başvuru formu
- Pasaport ya da pasaport dengi bir belgenin noter onaylı nüshası
- İkamet izni süresince yetebilecek miktarda maddi imkan beyanı
- Sağlık sigortası
Bu belgelere ek olarak iznin çeşidine göre eklenmesi gerekli olan belgeler;
- Kısa dönem ikamet izni uzatma başvurusu için; Türkiye’de ne amaçla bulunacağına dair ilgili kurum ya da kuruluşlardan alınacak mühürlü veya imzalı belge
- Öğrenci ikamet izni için; aktif öğrenci olunduğuna dair imzalı, mühürlü veya kaşeli belge
- Aile ikamet izni için; ilk başvuru belgelerinin güncellenmiş hali
Oturma İzni Ücretleri (2023)
- İkamet izni kart ücreti – 160 TL
- İkamet izni harç ücreti – 1040 TL
- Sağlık sigortası ücreti – 500 ila 1750 TL arası (Yabancının yaşına göre değişkenlik gösterir)
- Noter ve tercüme giderleri – ortalama 450 TL
- Gerekli ise apostil onay harçları – sayfa başı 89,23 TL
- Avukat ile işlemler yürütülecek ise avukatlık ücretleri (Her avukat kendi belirler)
Not: Kosova, İrlanda, Danimarka, Çek Cumhuriyeti, Türkmenistan, Suriye, Sri Lanka ve Nepal ülke vatandaşları, 1040 TL olan harç ücretini ödemek ile yükümlü değillerdir.