Aksaray gezi rehberi: Aksaray İç Anadolu Bölgesi’nde, Anadolu’nun tam kalbinde, doğu-batı ve kuzey-güney yönleri arasında bulunan ana bağlantı yollarının kavşağında yer alan bir şehirdir. Tarih boyunca Orta Anadolu Bölgesi’nde, tarihi İpek Yolu’nun en önemli merkezlerinden biri olmuştur. Çatalhöyük’te yapılan araştırmalar sonucunda Anadolu’daki ilk medeniyet kalıntılarının ortaya çıktığı Aksaray’da ilk izler MÖ 7 bin ila 6 binlere dayanmaktadır.
1989’da Niğde’den ayrılıp il olan Aksaray, son zamanlarda turizm konusunda yükselen şehirlerden biri olmuştur. Aksaray’da birbirinden güzel gezilecek yerler arasında birçok doğal güzelliğin yanında tarihi yapıları da yer almaktadır. Kiliseleri, yer altı şehirleri, antik kentleri, camileri, medreseleri, höyükleri, evleri, vadileri ve dağları ile gezilecek yerlere göz atalım.
Aksaray Gezi Rehberi ile Aksaray’da Gezilecek Yerler:
Ihlara Vadisi
Türkiye’nin en güzel vadilerinden biri olan, hem doğa severler hem de tarih severler için harika bir konum olan Ihlara Vadisi, 14 km uzunluğunda, 100-200 metre derinlikte kanyonlardanoluşan geniş bir vadidir. Tarih boyunca inziva ve ibadet yeri olarak kullanılan vadi, savaş döneminde gizlenme ve korunma yeri olmuştur. 9.yüzyıldan itibaren keşişler ve rahipler iki amaçlı da kullanmıştır.
Vadi arasında akan çayı, eşsiz doğası, yüzlerce basamaklı merdivenlerinin yanı sıra 14 tane kilise (10 tanesi canlılığı, renkleri ve sağlamlığıyla dikkat çekiyor), Hz. İsa ve Hristiyan hikayelerinin konu edindiği freskler ile tarihi açıdan da dikkat çekmektedir.
Hasan Dağı
Deniz seviyesinden 3268 metre yüksekte bulunan ve volkanik bir dağ olan Hasan Dağı, Aksaray’ın doğal güzellikleri arasında ilk sıralarda yer alıyor. Harika bir doğaya, güzel bir göle, uçsuz bucaksız yeşilliklere ev sahipliği yapan dağda yürüyüş yapabilmekte ve balık restoranlarında yemek yiyebilmektesiniz.
Tuz Gölü
Türkiye’nin tuz ihtiyacının %40’ını karşılayan ve I. Derece Sit Alanı kabul edilip koruma altına alınan Tuz Gölü, şehirde ziyaret edilebilecek en güzel yerlerden bir tanesi. Yaz-kış fark etmeden ziyaret edilebilen, sabahın ilk ışıklarında ayrı gün batımında ayrı bir güzelliğe sahip olan Tuz Gölü’nde yaz aylarında kuraklaşan gölün üzerinde yürüyüş yapılabilmektedir.
Acemhöyük
4 bin yıllık tarihe sahip olan ve eski adıyla Puruşhuttam olarak da bilinen Acemhöyük, Akad ve Hitit yazılarına da konu olmuştur. Asurlular döneminde ticari açıdan parlak bir dönem geçiren ve uzun yıllar yaşam alanı olarak kullanılan Acemhöyük’te MÖ 18.yüzyılda çıkan yangın sonrasında şehir terk edilmek durumunda kalınmış. Anadolu’nun en büyük höyüklerinden biri olan şehirde yeniden yerleşim kurulmuş ve Roma dönemine kadar devam etmiş. Daha sonra Osmanlı döneminde oba kurulmuş ve günümüze kadar yerleşim barındırdığı tarihi dokusuyla beraber devam etmiş.
Aşıklı Höyük
Yaklaşık 10 bin yıllık evlere ait kalıntıların bulunduğu ve dünyada bilinen ilk beyin ameliyatı olarak kabul edilen, genç bir kadına ait kafatasının bulunduğu Aşıklı Höyük, tarihi öneme sahip antik kentlerden birisidir. Göçebe yaşamdan yerleşik hayata geçen halkın, kerpiçten yaptığı dörtgen mimari evler yapılan kazı çalışmaları sonucunda ortaya çıkarılmıştır. Oldukça ilginç kalıntıların bulunduğu höyük, tarıma dair izler de taşımaktadır.
Nora Antik Kenti
Birinci Derece Sit Alanı olarak kabul edilen ve MÖ 4.yüzyılda inşa edildiği düşünülen Nora Antik Kenti, askeri bir merkez olarak kullanılmıştır. Roma ve Bizans dönemine ait kalıntıların ağırlıkta olduğu şehirde, fresk kalıntıları ve kilise kalıntıları da bulunmaktadır. Kentin rakımı ise yaklaşık 1350 metredir.
Güzelyurt Evleri
İlk olarak Rumların daha sonra Türklerin yaşadığı ve her eve ait farklı yapım yılı bulunan Güzelyurt Evleri, bazılarının kayalara oyularak yapılması, ısı yalıtımlarının çok iyi olması ve 200 yıla kadar sağlam kalacak şekilde inşa edilmeleriyle dikkat çekmektedir.
Zinciriye Medresesi
1336 yılında Karamanoğulları döneminde yaptırılan, açık bir avluya sahip, Selçuklu geleneğine uygun mimarisi ve motifleri kullanılan Zinciriye Medresesi, en önemli eğitim merkezlerinden biri olmuştur. Bilim yuvası olmuş, sağlam mimarisini korumuş yapı, günümüzde müze, sosyal ve kültürel etkinlikler için kullanılıyor.
Eğri Minare
1221 yılında Selçuklu döneminde yaptırılan ve Selçuklu cami mimarisinin güzel örneklerinden biri olan cami, zamanla eğrilmiş ve halk arasında Eğri Minare ismini almıştır. Üç farklı noktadan eğik olmasıyla dikkat çeken minarenin tercihen bu şekilde yapıldığı düşünülmektedir.
Aziz Gregorius Kilisesi
MS 385 yılında haç planı ile inşa edilen, 8 köşeli kubbesi ile dikkat çeken Aziz Gregorius Kilisesi, Ortodoks dünyası için öneme sahip bir Ermeni kilisesidir. Tarihi ve mimarisiyle dikkat çeken kilise Osmanlı döneminde camiye çevrilmiştir.
Çanlı Kilise
Tam olarak ne zaman ve kim tarafından yaptırıldığı bilinmeyen Çanlı Kilise etrafında 10-14.yüzyıllar arasında inşa edilmiş ev kalıntıları bulunmaktadır. İçerisinden çıkan mumyalar, mezarlar ve tarihi kalıntılar ile dikkat çeken kilise de Hz. İsa ve havarilerinin freskleri de bulunmaktadır.
Sümbüllü Kilise
10-12.yüzyıllarda inşa edildiği düşünülen Sümbüllü Kilisesi, kesme taş ve molozlardan inşa edilmiştir ve dikdörtgen yapıda iki katlı bir kilisedir.
Diğer Kiliseler: Bahattin Samanlığı Kilisesi, Yılanlı Kilise, Ağaçaltı Kilisesi, Kızıl Kilise, Karagedik Kilisesi, Kırkdamaltı Kilisesi
Diğer Tarihi Yerler: Selime Katedrali, Aksaray Müzesi, Alay Han, Sultan Han, Somuncu Baba Külliyesi, Ulu Cami, Güvercin Kayası, SaratlıKırkgöz Yeraltı Şehri.
Diğer Doğal Yerler: Manastır Vadisi, Acı Göl, Eskil Yaylaları
Aksaray Mutfağı: Aksaray gezi rehberi denildiğinde yöresel lezzetleri de sıralamak gerekir: Aksaray Tava, Sıkma, Mantarlı Bulgur Pilavı, Dolma Mantı, Dolaz, Papara, Ayva Dolması, Soğan Dolması, Karıştırma, Şeker Pancarı Yahnisi, Kapak Böreği, Bamya Çorbası, Kokina Çorbası, Sarığıburma, Çiğleme, Asker Kurabiyesi, Bulama Hevlası, Gül Tatlısı, İncelek…
