Merak edilen tüm emlak ve gayrimenkul terimleri için Immo-Türkiye tarafından hazırlanan, Gayrimenkul & Emlak Terimleri Sözlüğü’ne hoş geldiniz. Özellikle emlak çalışmaları ile ilgilenirken ya da gayrimenkul alıp-satarken karşınıza çıkabilecek terimlerin hepsi hakkında, bu sözlükte bilgi sahibi olabileceksiniz. Immo-Türkiye tarafından derlenen, tüm emlak terimleri ve anlamları için sözlüğümüzü keşfetmeye başlayabilirsiniz.
İmmo Sözlük
Bu dizinde toplam 12 sözcük mevcut.
EBEVEYN BANYOSU NEDİR?
Ebeveyn banyosu, dairelerde normal banyo ve tuvalet dışında yatak odasının içerisinde bulunan banyolara verilen addır. Ebeveyn banyolarının içerisinde genellikle duş ve alan genişliğine göre tuvalet ve lavabo yer alır.
Bir oda kadar yer kaplayabileceği için küçük metrekareli evlerde ebeveyn banyosu bulunmaz. Ayrıca ebeveyn banyosu olan daireler normal dairelerden daha pahalı satılabilir veya kiralanabilir. Çünkü metrekare olarak daha geniş olmasını sağlar ve ihtiyaç karşılamaya yönelik daha elverişlidir.
ECRİMİSİL NEDİR?
Ecrimisil, bir gayrimenkulün, sahibinin izni olmadan kullanılması sonucunda gelen tazminat hakkına verilen addır. Daha geniş tanımıyla, iyi niyetli olmayan, geri vermekle yükümlü olduğu şeyi haksızca alıkoyduğundan dolayı hak sahibine verdiği zararlar ve elde etmeyi ihmal ettiği kazançların tazminat şeklinde istenmesidir. Özetle ecrimisil, geriye dönük haksız işgal tazminatıdır.
Not: Taraflar arasında sözleşme yoktur. Ecrimisil talep etmek için haksız işgal dışında mala bir zarar gerekmez. Ecrimisil için zaman aşımı süresi 5 yıldır.
Kira sözleşmesinin sonra ermesine rağmen sözleşmeyi yenilemeden mülkün kullanımına devam etmek, kamu hizmetinde kullanılması amacıyla kiralanan bir binayı işgal etmek ve izinsiz inşaat yapmak ecrimisil şartları arasındadır.
EKLENTİ NEDİR?
Bağımsız bölüm, bir gayrimenkulde kullanıma elverişli olan daire ve ofis gibi her bir alana verilen addır. Eklenti ise, bağımsız bölümün bir parçası olmayan ama bağımsız bölümün kullanımına ayrılmış alanlardır. Garaj, su deposu, elektrik, su ve doğal gaz sayaçlarının bulunduğu bölmeler, kömürlük ve tuvalet gibi bölümler eklentiye örnek olarak verilebilir.
Not: Eklentilerin bağımsız bölümlerin olduğu gibi tapusu bulunmaz. Kat Mülkiyeti Kanununca bağımsız bölümün sahibi, eklentinin de sahibi sayılır.
EKSPERTİZ RAPORU NEDİR?
Ekspertiz raporu, bir gayrimenkulün gerçek değerini belirlemek amacıyla yetkili kişi veya kurumlar tarafından hazırlanan değerleme raporudur. Satın alınacak gayrimenkulün yaş ve konum gibi özelliklerine göre değerinin belirlenmesi işlemidir. Konutun piyasa değerinin belirleyen ekspertiz, yani uzman kişiler, evin belirlediği değerini bankaya sunar. Bu belge gayrimenkulü satacak kişinin, satın alacak kişinin ve konut kredisi verecek bankanın haklarını korumak amacıyla hazırlanır. Raporun geçerlilik süresi 3 aydır.
Ekspertiz Raporunda Neler Yer Alır?
Gayrimenkulün; açık adresi ve konumu, binanın türü, tapu bilgileri, malik bilgisi, binadaki kat sayısı, binanın yaşı, imar durumu, fiziki durumu (tesisatı, iç dekorasyonu vb.), ulaşım olanakları ve yapının itibarı.
ELBİRLİĞİ MÜLKİYETİ NEDİR?
Elbirliği mülkiyeti, birden fazla kişinin bir gayrimenkul üzerinde hak sahibi olduğu, ancak paylarının açıkça belli olmadan malik olmalarına verilen isimdir. Genellikle miras yoluyla kalan gayrimenkullerde karşılaşılan bu durum, iştirak halindeki mülkiyet olarak da adlandırılır.
Hak sahipleri, gayrimenkulün bir kısmının üzerinde değil tamamının üzerinde söz sahibidir. Bu nedenle de elbirliği mülkiyetinde, gayrimenkul üzerinde herhangi bir kararda bulunmadan önce tüm hak sahiplerinin onayı bulunması gerekir.
EMLAK BEYANNAMESİ NEDİR?
Emlak beyanı, taşınmazın kime ait olduğunun ispatlanması olayıdır. Yani kişi, kurum ve kuruluşlar sahip oldukları taşınmazlar (bina, ev, arsa, arazi) için ilgili belediyeye başvurup gerekli belgeleri vererek aitliğini sunar. Bu belgeler ışığında devlet taşınmazları vergilendirir.
Not: Emlak Kanununa göre her türlü bina, konut, arsa ve arazi gibi taşınmazların vergilendirilmesi için emlak beyannamesi zorunludur.
Emlak Beyannamesi, gayrimenkul sahiplerinin devlete bildirmekle yükümlü olduğu bir iştir
Emlak beyannamesi için bir ücret ödenmesi gerekmemektedir.
Emlak Beyannamesi İçin Gerekli Belgeler
• Kapak Dosya
• Tapu Fotokopisi
• Yapı Ruhsatı
• İskan Fotokopisi
• Nüfus cüzdan fotokopisi
• Adres ve telefon numarası
• Belediyeden alınan emlak bildirim formu
Emlak Beyannamesi Verilme Süresi
Yasalara göre emlak beyanının en geç arsa tapusunun alındığı yılın sonuna kadar yapılması gerekmektedir. Yılsonuna kadar emlak beyannamesi yaptırmayan mülk sahipleri çeşitli cezalara maruz kalabilmektedir.
EMLAK NEDİR?
Emlak; arsa, arazi, tarla, bahçe, ev, bina, dükkan gibi taşınamaz niteliğe sahip olan, paraya çevrilmesi veya parayla ifade edilmesi mümkün olan, ekonomik olarak değerli olan kıymetli gereçleri ifade etmektedir.
Serbest piyasada emlak, ekonomik krizlerden ya da kur hareketliliğinden diğer sektörlere nazaran daha az etkilenen bir sektör olmasından kaynaklı, en güvenilir yatırım tiplerinden biri olarak görülmektedir.
EMLAK VERGİSİ NEDİR?
Emlak vergisi; bütün gayrimenkul (konut, bina, arsa, arazi vb.) sahiplerinin ödemekle yükümlü olduğu, senede bir veya iki seferde ödediği, taşınmaz mal varlığı için devlete ödediği vergi türüdür.
Ülke içerisinde bulunan bütün arsa, arazi ve binalar emlak vergisine tabiidir. Bunlardan birini satın alan gayrimenkul sahiplerinin emlak beyanında bulunması gereklidir. Emlak beyanı dikkate alınarak emlak vergisi belirlenir. Emlak vergisi ise gayrimenkulün rayiç bedeli üzerinden her yıl yeniden hesaplanır.
Emlak Vergisi Nereye Ödenir?
Emlak vergileri; vergisi ödenmek istenen gayrimenkulün bulunduğu yerdeki ilgili belediyeye başvurularak ödenebilir. PTT ile havale veya direkt belediye hesap numarasına, emlak vergisi mükellef numarasıyla ödenebilir.
Emlak Vergisi Ne Zaman Ödenir?
Ödeme zamanlarını komisyon belirler. Genelde ilk taksit mayıs ayında, ikinci taksit kasımda ayında olacak şekilde iki eşit taksitle ödenir.
Emlak Vergisi nasıl hesaplanır?
Vergiler gayrimenkullerin türüne göre farklı farklı hesaplanır ve hepsi için ayrı oranlar vardır. Bu oranlar belediyedeki rayiç bedel üzerinden hesaplanır. Ayrıca gayrimenkul Büyükşehir Belediyesine bağlı ise vergi bedeli artar.
EMLAKÇI KOMİSYONU NEDİR?
Emlakçı, gerçek hak sahibinin talebi üzerine düzenlenen süresiz ya da süreli iş sözleşmesi yaparak; gayrimenkulün satımı, alımı, rehini gibi konuların tüm hukuki ve teknik işlemlerini gerçekleştirme ve kiralanması konusunda da aracılık etme yetkisi kazanır. Tarafların anlaşması sonucunda da emlakçı, emlakçı komisyonu almaya hak kazanır.
Alım-satım işleminde ya da kiralamada, iki tarafın da anlaşması ve satışın ya da kiralamanın gerçekleşmesi halinde emlakçı, belirlenen oranda komisyon almaya hak kazanmaktadır.
Emlakçı Komisyonu Nasıl Hesaplanır?
Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik kararına göre emlakçı komisyonu, satım işlemlerinde en fazla satış bedelinin %2’si ila %18 KDV’sinin toplamı kadar alınabilir. Kiralama işlemlerinde ise en fazla bir aylık kira bedeli ila %18 KDV’sinin toplamı kadar alabilir. (2022 verileri)
EMSAL NEDİR?
Emsal, bir binanın kat alanlarının toplamının, toplam arsa alanına göre en fazla ne kadar oranda olabileceğidir. Emsal; diğer adıyla KASK, Kat Alanı Kat Sayısı kısaltmalarından oluşur ve bir binanın kat alanı kat sayısını ifade eder. Kısa arsa üzerinde yapılabilecek net inşaat alanını ifade eder.
Emsal Değeri Hesaplama
• Emsal değeri belirlenirken, konutun satış ya da kira bedeli benzerleriyle karşılaştırılır.
• Emsal değeri, bir konutun içindeki toplam alanının, arsanın toplam alanına bölünmesiyle bulunur.
• Emsal oranı, arsadan arsaya farklılık gösterir.
• Bir arsaya yapılabilecek inşaat alanı, arsanın emsal değerine bağlı olarak hesaplanır.
Ek Emsal: Kentsel dönüşümün yoğun yaşandığı yerlerde, mevcut emsal uygulamalarıyla yeterli konut yapılamadığı takdirde ek emsal verilebilmektedir. Hem kat malikleri hem de inşaat firmaları ek emsal hakkından faydalanabilmektedir.
ENERJİ KİMLİK BELGESİ NEDİR?
Enerji kimlik belgesi, binaların enerji ihtiyacının ve enerji tüketim sınıflarının belirlendiği belgedir. Binalardaki enerji kayıplarını engellemek için ve gayrimenkulün enerji tüketim performansını değerlendirmek için enerji kimlik belgesi çıkarılır. Enerji kimlik belgesi içeriğinde binaların asgari yenilenebilir enerji ihtiyacı, aydınlatma enerjisi tüketim sınıfı, CO2 salınımı sınıfı, yalıtım özellikleri, havalandırma enerjisi tüketim sınıfı, ısıtma ve soğutma sistemlerinin verimi ile ilgili bilgiler yer alır.
Yapılan hesaplamalar sonucunda bina A, B, C, D, E, F, G ile belirtilen ölçekler dahilinde sınıflara ayrılır. A sınıfı en yüksek enerji verimliliğine sahip bina anlamına gelirken G sınıfı en düşük enerji verimliliğine sahip bina anlamına gelir.
Not: Mesken niteliğine sahip gayrimenkullerin Ocak 2020 tarihinden itibaren enerji kimlik belgesi alması zorunlu kılınmıştır. Yapı ruhsatı Ocak 2011’den önce alınan binaların A ile G arasında bir enerji sınıfında olması yeterliyken 2011’den sonra inşa edilen gayrimenkullerin enerji kimlik belgelerinin C sınıfında olması gerekir.
Not: Enerji kimlik belgesi, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığınca yetkilendirilmiş kuruluşlardan başvuru yapılarak alınabilir.
EV TAŞIMA İZNİ NEDİR?
Ev taşıma izni, sigortalı çalışan kişilerin, ev taşıma sürecinde iş yerlerinden alabilecekleri izne verilen isimdir. İş Hukuku’nda ev taşıma izniyle ilgili bir ifade bulunmamaktadır. Ancak 4857 sayılı İş Kanunu’na göre ücretli veya isteğe bağlı olarak ücretsiz izin kullanma hakkı mevcut. Yazılı veya sözlü alınabilen bu izin mazeret izni değildir. Tamamen çalışan kişinin işvereninin inisiyatifindedir. Bu yüzden yıllık izne ek izin sayılabilir, çalışılmayan günler maaştan düşebilir, kesinti yaşamadan ücretli izin de yapılabilir. Yani ucu açık bir izin şeklidir.